Hoe dan? Fris bij zweten

In de sportschool, op het werk of onderweg naar een belangrijke afspraak… In ons actieve bestaan breekt het zweet ons soms uit. Vooral als de temperaturen omhoog gaan, is de kans groter dat we hevig transpireren. Hoe blijf je toch fris?

Hoewel het vervelend kan zijn, is zweten heel normaal. Iedereen transpireert. Zweet is vocht dat je lichaam loslaat via de huid. Je huid heeft zo’n 3 miljoen zweetklieren en die gaan aan de slag als ze een seintje krijgen van de hypothalamus, een besturingssysteem in je hersenen. Dat krijgt een waarschuwing van de ‘temperatuur-zenuwen’ in je huid als je lichaam warmer wordt dan 37 graden. Doordat je lichaam vocht loslaat, koel je af.

Hoe warmer je lichaam het heeft, hoe meer je zweet. Het is de bedoeling dat je dat vochtverlies aanvult door te drinken en (in mindere mate) te eten, omdat je lichaam het best functioneert als het vochtgehalte in je lichaam constant is. Je lichaam gebruikt zweet ook om lichaamszouten af te voeren. Bij een normale temperatuur, zonder dat je je extra inspant, zweet je een halve tot een hele liter per dag.

Waarom stinkt zweet?

Zweet op zichzelf heeft geen geur. Het gaat pas stinken als het zich mengt met de bacteriën op de huid. Hoe dat ruikt is bij iedereen (een beetje) anders, doordat de precieze samenstelling van die bacteriën bij iedereen net even anders is. Ieder mens heeft dus een persoonlijke zweetgeur, zoiets als een vingerafdruk. Bij sommige mensen kan die geur heel sterk zijn en daar is met huis-tuin-en-keukenmiddelen helaas niet veel aan te doen.

Zweetklieren in de buurt van geslachtsdelen, oksels en tepels scheiden onder invloed van hormonen ook zuren en talg af en daarom ruikt zweet daar anders dan het zweet op je arm (en dus ook weer bij iedereen net even anders). Tel daarbij op dat elk deel van je lichaam een andere samenstelling van bacteriën heeft en je snapt dat dat óók een reden is dat zweet onder je oksel anders ruikt dan onder je voeten.

Wat is overmatig zweten?

Tijdens de puberteit ontstaan er extra zweetklieren in ons lichaam. Het is normaal dat je vanaf dan meer gaat zweten. De ene persoon zweet meer dan de ander. Waarom dat zo is, is niet bekend. Vermoedelijk speelt erfelijkheid een rol. Overmatig zweten kan een medische oorzaak hebben. Dit kun je herkennen als je ineen anders gaat zweten, je alleen ’s nachts veel transpireert en je ook andere klachten krijgt. Maak je je zorgen over je hevige transpiratie? Bespreek dit dan met je huisarts.

Tips bij overmatig zweten

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om overmatig zweten en nare geurtjes te verminderen, zoals:

• Je lichaam regelmatig wassen. Gebruik niet teveel zeep en droog je lijf goed af.
• Doe iedere dag schone kleding aan.
• Vermijd strakke kleding, maar kies voor wijdvallende, luchtige kledingstukken. Zo heeft zweet de ruimte om te verdampen.
• Draag katoen, wol of linnen.
• Neem geen of weinig alcohol, koffie en gekruid eten.
• We zweten vooral uit ons oksels. Om okselzweet te maskeren of tegen te gaan kun een deodorant gebruiken. Er zijn verschillende soorten deo’s. Als je hevig transpireert is een antiperspirante deodorant een goede keuze. Die bevat aluminiumzouten die de uitgang van de zweetklieren blokkeert. Zo blijven je oksels droger.

Zo gebruik een deodorant

Je kunt deodorant het best aanbrengen als de huid droog is. Op een vochtige huid wordt de deo minder goed opgenomen. Als je net uit de douche komt, zijn de poriën van de huid nog geopend en kan het aanbrengen van deodorant prikken. Het is beter om een kwartier te wachten. Wil je je even opfrissen nadat je getranspireerd hebt? Was dan eerst even de oksel. Bijsmeren of spuiten helpt niet als je al flink gezweet hebt. Het opnieuw aanbrengen van deodorant werkt het best op een schone huid.